„Opublikowany właśnie raport UNSCEAR, Komitetu Naukowego ONZ ds. Skutków Promieniowania Jonizującego, jest efektem pracy 85 uczonych z 18 krajów całego świata, którzy podjęli się oceny wpływu promieniowania jonizującego na zdrowie ludzi. Takie opracowanie ma szczególne znaczenie w kontekście awarii elektrowni jądrowej Fukushima (w marcu 2011 roku) i napływających początkowo niepewnych wiadomości z Japonii. Stawały się one źródłem plotek, pogłosek jak również nierzetelnych opracowań, co w efekcie prowadziło do rozprzestrzeniania się radiofobii, a więc nieuzasadnionego strachu przed promieniowaniem jonizującym. Z tego względu, ówczesny Przewodniczący UNSCEAR, prof. Wolfgang Weiss, poprosił państwa członkowskie Komitetu aby wydelegowały ekspertów, którzy podjęliby wolontaryjnie pracę nad oceną skutków zdrowotnych awarii reaktorów w Fukushimie. Pracowaliśmy w pięciu zespołach: kompilacji danych, dokumentacji, zapewnienia jakości, uwolnień radiacyjnych i ich przestrzennego rozkładu, oceny dawek otrzymanych przez ludność i środowisko, oceny dawek dla pracowników elektrowni, implikacji zdrowotnych. Prace wykonywano m.in. w Japonii, a wszystkie grupy były wspomagane przez japońskich ekspertów jak również specjalistów z innych międzynarodowych agend takich jak: CTBO, FAO, MAEA, czy WHO.

W rezultacie wielomiesięcznej pracy powstał dokument, którego wnioski dotyczące efektów zdrowotnych maja bardzo istotne znaczenie dla dalszych decyzji władz Japonii i operatorów elektrowni jądrowych w sprawach procedur bezpieczeństwa w sytuacjach kryzysowych, ewakuacji i  powrotów ludzi do swych domów na terenach uznanych za skażone (powroty te właśnie się zaczęły). Uważam, że wyraźne stwierdzenia UNSCEAR, iż nie należy oczekiwać w Japonii wzrostu śmiertelności nowotworowej, a także fakt, iż po awarii w Czarnobylu (1986 r.) nie obserwuje się wzrostu białaczek i nowotworów litych, a jedynie niemal w całości wyleczalne raki tarczycy, powinny znaleźć przełożenie na zmiany w podejściu do ochrony radiologicznej”.

Tłumaczenie informacji prasowej UNSCEAR:

Wiedeń, 2 kwietnia 2014 r. (Służby prasowe ONZ)

Wedle opublikowanego dziś  przez ONZ raportu wypadek, który wydarzył się w 2011 r. w elektrowni jądrowej Fukushima-Daiichi prawdopodobnie nie zwiększy częstości występowania raka.

Raport pt. „Poziomy i skutki narażenia na promieniowanie jonizujące uwolnione w wypadku jądrowym wynikłym wskutek wielkiego trzęsienia ziemi i tsunami w 2011 roku we wschodniej Japonii” został opracowany przez komitet UNSCEAR (Komitet Naukowy ONZ ds. Skutków Promieniowania Jądrowego).

W raporcie stwierdza się, że w przyszłości nie należy oczekiwać żadnych dostrzegalnych zmian w częstości występowania nowotworów i chorób dziedzicznych, wywołanych przez promieniowanie jonizujące uwolnione w Fukushimie; ponadto nie jest spodziewany wzrost częstości urodzeń dzieci z wadami genetycznymi.

Niemniej, raport zwraca uwagę na teoretyczną możliwość wzrostu ryzyka raka tarczycy w grupie najbardziej napromienionych dzieci i konkluduje, iż sytuacja wymaga ścisłego monitorowania i ponownej oceny w przyszłości. Rak tarczycy u małych dzieci jest rzadką chorobą, normalnie jej ryzyko jest bardzo niskie.

„Ludzie mają prawo być zaniepokojeni zagrożeniami dla zdrowia swego i swoich dzieci”powiedział Carl-Magnus Larsson, Przewodniczący Komitetu UNSCEAR.„Jednak omawiana tu ocena sytuacji przeprowadzona przez Komitet nie wskazuje aby należało się spodziewać jakichś istotnych zmian przyszłych statystyk nowotworów, które można by przypisać narażeniu na promieniowanie uwolnione w wypadku”.

Konkluzje raportu oparto na wykonanych szacunkach ekspozycji różnych grup mieszkańców (w tym dzieci), jak również na naukowej wiedzy o zdrowotnych skutkach promieniowania jonizującego.

Wg przeprowadzonych badań, spodziewany niewielki wpływ na częstość przypadków nowotworów w populacji zawdzięczać należy w dużej mierze działaniom ochronnym podjętym przez władze Japonii natychmiast po wypadku.

Komitet zanalizował zarejestrowane dawki pochłonięte przez ratowników, a także niezależnie oszacował te dawki dla niektórych z nich. Szacunki Komitetu są generalnie zgodne z rejestrami, choć poziom narażenia ratowników we wczesnych fazach akcji ratowniczej pozostaje niepewny. „Komitet konkluduje, że nie należy się spodziewać jakichś istotnych zmian przyszłych statystyk nowotworów lub innych chorób w tej grupie; niemniej najbardziej narażeni spośród ratowników będą objęci programem regularnej kontroli stanu zdrowia”powiedział Wolfgang Weiss, przewodniczący zespołu, który wykonał szacunki. Komitet oceniłł też wpływ podwyższonego poziomu promieniowania na ekosystem lądowy i morski, konkludując, że można się spodziewać jedynie efektów przejściowych. W ekosystemie morskim możliwość wpływu promieniowania na florę i faunę była ograniczona do obszaru przybrzeżnego w pobliżu elektrowni. Potencjalne skutki w dłuższym horyzoncie czasowym oceniono jako nieznaczące.

***

O komitecie UNSCEAR:

Komitet Naukowy ONZ ds. Skutków Promieniowania Jądrowego UNSCEAR został powołany w 1955 r. z misją opracowywania raportów, dotyczących źródeł i wpływu promieniowania jonizującego na zdrowie człowieka i środowisko. Raporty te są wykorzystywane przez rządy państw członkowskich i agendy ONZ jako naukowe podstawy, na których opierają one ustalane przez siebie obowiązujące normy i programy ochrony radiologicznej. Ponad 80 czołowych naukowców pracowało w zespole szacującym wpływ promieniowania jonizującego uwolnionego w wypadku w elektrowni jądrowej Fukushima-Daiichi. Przygotowane przez nich materiały zostały zrecenzowane z punktu widzenia jakości naukowej i precyzji technicznej przez przedstawicieli 27 Państw Członków na dorocznej sesji w maju 2013. Wszyscy naukowcy zaproszeni do udziału w pracach zespołu musieli zadeklarować brak konfliktu interesów, którego taki udział mógłby być powodem. Sekretariat Komitetu UNSCEAR jest administrowany przez program UNEP (United Nations Environment Programme).